Mythologie en Filosofie

Filosofie

Toen de Rechtvaardige en het Heelal nog niet bestonden
Hebben we Het leven gegeven en aangekondigd
Toen er nog geen geschikte plaats was
Hebben we Het in ons huis(hart) als gast ontvangen

Toen Het nog geen naam had
Laat de naam staan zelfs geen lichaam had
Toen Het nog geen kleren of afbeelding had
Hebben we Het vorm gegeven en als Mens gemaakt
(Edib Harabi: 1853-1917)

Een waarachtige levensfilosofie (levensvisie, spiritualiteit, mystiek) waarbij de liefde de enige weg is die naar verlichting en vrijheid, leidt. We spreken van een grenzeloze liefde die de mens leidt en begeleidt in zijn zoektocht naar zijn identiteit, zingeving en zijn onderlinge relatie met medemens-natuur-universum.   Het plaatst de Rechtvaardige in de mens i.p.v. ‘de Rechtvaardige’ buiten de mens. Als het ware de micro kosmos is de mens zelf en die bezit ook dezelfde eigenschappen als het grote kosmos, het universum.

“Als je jezelf kent, lijkt jou gezicht aan die van de Rechtvaardige
Als je jezelf niet kent, dan is de waarheid voor jou onbegrijpelijk”.

(HBV)

Alles wat je zoekt, zoek het in jezelf, niet in Mekka, Jeruzalem of Rome

(H. Bektaş Veli)

The movement which is the existence of the universe is the movement of love

(Ibn Arabi)

Eenheid van het ZIJN  (Vahdeti vücud theorie ontwikkeld door Muhyddin Ibn Arabi 1165-1240) is de essentie van het Alevitisch denken. In die zin is de Rechtvaardige (el Hakk) zichtbaar in de mens en de mens vormt samen met de Rechtvaardige een éénheid. De mens bezit alle eigenschappen van de Rechtvaardige en is een deelaspect van het licht van de Rechtvaardige. De Rechtvaardige is de natuur, het universum, de kosmos, de betekenis (Mana -Batin). Wij zijn de kosmos, wij zijn de mineralen, wij zijn de zon, wij zijn de bacteriën, wij zijn de planten en de dieren, wij zijn de oceanen en de revieren. Moesten die er niet zijn dan waren wij ook niet. Het is allemaal in ons. De som van alles wat in het universum (kosmos) bestaat, vormt de Rechtvaardige, dat is het kern idee (Vahdeti Mevcut: aanwezigheid van de eenheid).

De filosofie vertrekt vanuit de éénheid van De Rechtvaardige-Universum(Kosmos)-Mens (Kosmische Metafoor). Zoeken naar de Rechtvaardige is een levenslange zoektocht, iets mysterieus. Je kunt het niet vinden in gewone letters of boeken maar je kunt het in poëzie, gezegden, metaforen, muziek, fijne kunsten benaderen. Je kunt De Rechtvaardige van binnenuit bereiken. Er is geen extern concept van de Rechtvaardige dat opgelegd kan worden. Alevietisme zet geen definitief punt achter de mysterie en zoektocht over de Rechtvaardige, de zoektocht blijft gewoon doorgaan.

“It is He who is revealed in every face, sought in every sign, gazed upon by every eye, worshipped in every object of worship, and pursued in the unseen and the visible. Not a single one of His creatures can fail to find Him in its primordial and original nature”

(Ibn Arabi-  http://www.ibnarabisociety.org/)

De weg der liefde kun je pas leren kennen als je weet wie je bent. Vandaar is de  filosofie van zelfkennis ” Men Aref nefsihu filosofie” zeer essentieel in het Alevietisme. Alles begint bij de persoon zelf die een innerlijke reis dient te maken om zijn innerlijke wereld (micro kosmos) te leren ontdekken. De waarheid over de universum is niet iets dat losstaat van jezelf. Het is in jou en om je heen aanwezig.

“Wanneer een mens zichzelf leert kennen, komt de liefde vanzelf en nodigt hem uit naar de waarheid”.

(HBV)

Degene die zichzelf en zijn gevoelens echt ervaart en duidelijk begrijpt, houdt van de Rechtvaardige. Hoe beter hij zichzelf en zijn gevoelens begrijpt, hoe meer hij van de Rechtvaardige houdt.

(HBV)

Ene El-Hakk filosofie  (Ik ben de rechtvaardige is een uitspraak van Mansour el Hallaj (858-922) is een andere en verrijkende filosofische benadering binnen het alevietisme. Het is het concept van het zien van de Rechtvaardige in de mens. De echte creatieve krachten zijn het universum(kosmos, natuur) en de mensheid. Het betekent ook dat de Rechtvaardige in de mens dient gezocht te worden of de goddelijke wil heeft zich in de mens gemanifesteerd.

“Wie de Rechtvaardige liefheeft, begrijpt zichzelf en zijn gevoelens, des te meer houdt hij van de Rechtvaardige”.

“Ik heb de vier boeken gelezen en leerde de betekenis ervan. Toen het over liefde ging, zag ik dat het één lange lettergreep was”.

YE

Wat is het Alevietisme?
Het Alevietisme is een “SYNCRETISCH” en op “LIEFDE” gebaseerde levensbeschouwing, een geloofssysteem. Een systeem waarin de mens zijn omgeving, natuur en universum centraal staan. 

De essentie van het bestaan(ZIJN/LEVEN)​​is als goddelijke kracht aan de mens doorgegeven.
Het is een manier van leven, “a Way of life” dat zich HIER-EN-NU afspeelt. Het is een WEG die gebaseerd is op LIEFDE en RESPECT voor het “ZIJN” /LEVEN. Geloof in de “RECHTVAARDIGE” .
De Rechtvaardige is de bron van alles met universeel geldende waarheden. (Leven, grenzeloze liefde, kracht, licht, energie, spiritualiteit, natuur, universum, kosmos). Liefde nodigt uit tot verbinding met zichzelf en anderen.

“Liefde is de brandstof van het bestaan” ( Aşk imiş ne var alemde. (Fuzuli).

“De naam voor het bereiken van de essentie van een mens, heet liefde (YE)”.

“De geliefde die van je houdt zoekt naar de waarheid en vindt die in zijn eigen essentie.
(Derviş Mehmed)”

Het Alevietisme heeft haar eigen geloofsinvulling, mythen, ceremonies en rituelen met eigen instituten. Het kan ook geplaatst worden in een Esoterische Mystieke stroming.
En heeft een MYSTIEKE en DUALE benadering van het Leven (het ZIJN).
Centraal hierin is de positie van de “MENS” en zijn verbondenheid met zijn OMGEVING- NATUUR- UNIVERSUM(KOSMOS). Het is de filosofie van “Eenheid van het ZIJN”. Zij vormen een onverbrekelijke band omgeven en in stand gehouden door de liefde. Alevietisme keert de natuur de rug nooit toe, integendeel het omarmt en koestert de bomen, de bloemen, de wind, de vogels, de oceanen, de rivieren en ander levenden voortdurend. Het volgt het geluid van de kraanvogels en danst hun Semah. Transformeert de natuur in een zee van liefde. En creëert voortdurend nieuwe waarden en nieuwe cultuur van vrede en harmonie gebaseerd op denken, voelen, beleven,  geloof en liefde.

In die verbondenheid manifesteert zich het MYSTERIE van het bestaan (LEVEN/ZIJN). Het construeert een gebouw van ETHIEK in het midden van het bestaan en probeert iedereen en alles te humaniseren. En ETHIEK is de kern van haar geloofscredo, haar REFERENTIEKADER is gebouwd op die ethiek terwijl het GEWETEN de gids is. Om die ETHIEK en de REFERENTIEKADER te begrijpen en ermee te leren omgaan, maken wij gebruik van TWEE INSTRUMENTEN enerzijds zintuigelijke- intuïtieve (gewaarwording) en anderzijds rationele-wetenschappelijke benadering (informatie- kennis-cognitieve verwerking-handelen).  (De balans van wikken, wegen en dan handelen).
Alevietisme omvat een vreedzaam en vrij leven voor iedereen. Het is de synthese van ratio en intuïtie. Het is een product van de vreugde van het leven. Het is puur humanisme.

Het is een geloof met democratische kwaliteiten dat openstaat voor de vooruitstrevende, verlichte en moderne wetenschap. Het is in feite een geloof dat de mens zelfvertrouwen geeft, hem als bekwaam, capabel en machtig beschouwd. Het heeft dus een  eigenzinnige unieke aanpak.
Het alevietisme is een cultuur van voortdurende verandering, een wereld van verschillende beginselen. Het is een manier van kennis vergaren, zien, voelen, ervaren, verwerken en begrijpen.
De transformerende essentie van het Alevietisme creëert vernieuwing en bepaalt de principes van de menselijke opvoeding en het type moraal(ethiek) en onderricht.

Het heeft een rijke traditie van Dichters, Poëten, Derwisjen en Denkers die haar WEG voortdurend voeden, verdiepen en verrijken. Zonder de essentie te verloochenen wordt het soms met begeleiding door de SAZ gezongen, soms wordt het als een verhaal, een fabel, een epos, verteld.

Twee dimensionele benadering van Levensbeschouwing

De Batin of Mana, de betekenis, het onzichtbare, het spirituele, het mystieke,  het mysterie, de volmaakte, de rechtvaardige. De innerlijke en spirituele betekenissen der dingen waarbij de mens continu op zoek is naar die mystieke ervaring en gelukzaligheid.
 
De Zahir is het zichtbare, de materie, de mens, de natuur, het universum. Uiterlijke kenmerken der dingen. Deze duale benadering (van het Zijn) van de werkelijkheid is een typisch kenmerk van het Alevietisme.

In realiteit is alles wat geobserveerd (waargenomen) wordt, een eenheid, de eenheid van natuur-mens-universum-licht. Alles is ontstaan uit dezelfde oermaterie (licht, energie, stof).
De drie-eenheid van Natuur-Mens-Universum is een uiting van die éénheid, vertrekkend van veelheid naar éénheid. De kern van die gedachte wordt samengevat door Mansour el Hallaj een prominente figuur in het Soefisme. Met zijn uitspraak “Ene El Hakk” “ik ben de Rechtvaardige”.

Citaten van Hallaj:
 
Ik zag mijn Heer met het oog van mijn hart
Ik vroeg: "Wie bent U?"
Hij antwoordde: "Jij".

De liefhebbende en de geliefde ben ik
We zijn twee zielen in een lichaam                 
Je ziet mij als je naar Hem kijkt
Als je naar mij kijkt zie je Hem

Mystieke Spirituele stroming
 “Als ik ik was wat ben Jij dan? Een liefhebber? Als Jij Jij bent wat ben ik dan (Fuzuli)?

Mystiek verwijst naar een rechtstreekse innerlijke ervaring van bevrijd zijn. Een zintuigelijke, emotionele en gevoelsmatige ervaring van verlicht zijn. Het ervaren van de onzichtbare wereld met een menselijke gewaarwording. Een ervaring die streeft naar persoonlijke vereniging met het gelukzaligheid, eigenlijk het bereiken van het stadium van verlichting zonder ermee samen te vallen.
(Mystiek-Soefisme: verwijst naar gewaarwording van een grenzeloze liefde , kracht, licht, om ons heen en in ons. De persoonlijke ervaring van die liefde en kracht kan leiden tot spirituele reiniging en innerlijke rust om zo dichterbij bij de rechtvaardige te geraken. Liefde die de weg wijst naar een volwaardig volwassen mens.

Licht (Işık)
“Licht” is een term uit het Alevitisch Soefisme dat voor het eerste gebruikt werd door Hacı Bektaş Veli in de betekenis van: Licht is “een innerlijk verlichte persoon/mens” en het werd gebruikt als containerbegrip om de Alevieten aan te duiden, dan wel in de pejoratieve zin.
De grondlegger van de Illiumina gedachte binnen het Soefisme is Şahabettin Suhreverdi (1158-1191). Zijn visie was: Licht van het Licht is de Rechtvaardige. Doordat het licht van de Rechtvaardige naar de mens bleef schijnen (neerdalen), vermeerderde het en werd materie, lichaam, voorwerp, stof. Het kan via de menselijke zintuigen begrepen en waargenomen worden. Via waarnemingen en gewaarwordingen komt men dichter bij het licht en het wordt steeds lichter. Het licht van elke stap wordt nog lichter en zo komt men dichter bij het Licht van het Licht.(Alevi-Bektasi Siirleri antolojisi blz 46).
Het concept heet de “Südur theorie” (Waarneembaar zijn of worden)

‘s Nachts zijn we een kaars
In de kaars zijn we de lont
Zo worden we het bewijs van de zichtbaarheid van de rechtvaardige.
Maar de blinden zien het niet
(Edip Harabi)