Cem & Semah

Nieuwe alinea

gebeds- en bezinningsbijeenkomst

Cem Ritueel

In de Cem zijn er geen individuen, mannen of vrouwen meer, elke aanwezige wordt CAN (in de betekenis van levende zielsverwanten) genoemd. De zielsverwanten worden verzocht om met de gezichten naar elkaar gericht te zitten. Zoals eerder vermeld vervult de Pir(dede)/Ana een belangrijke rol in de Cem ceremonie. Ze zijn de leiders en begeleiders van de Cem ceremonie. Tijdens de Cem wordt er onder andere over de Alevitische leer gesproken, worden er liederen, begeleid door “de SAZ” gezongen en wordt de SEMAH door mannen en vrouwen samen opgevoerd.
Een ‘CEM’ heeft 3 verschillende functies namelijk een sociale, een geloofs- en een juridische functie:

• Sociaal: de sociale functie betreft voornamelijk intermenselijke relaties en contacten. Hierbij worden relaties aangehaald en een gemeenschapsgevoel gecreëerd.
• Spiritueel-Geloof: het voldoen aan de spirituele behoeften van de gemeenschap. Hierbij zijn bezinning, de gezongen treur- en vereringsliederen samen met de SEMAH-dansen zeer belangrijk.
• Juridisch- Rechtspraak: vooral tussenkomen in de familiale twisten en kwesties met de bedoeling genoegdoening en verzoening te bewerkstelligen. Indien het niet lukt wordt er rechtgesproken i.f.v. bezinning en nadenken over je eigen aandeel. De zitting (“DAR” genoemd) wordt geleid door de Pir/Ana doch de rechtspraak wordt door alle aanwezigen samen gedaan(een soort volksjury). In de openbare zitting, tijdens het houden van een CEM, worden de betrokkenen met elkaar geconfronteerd. De eiser en gedaagde worden gehoord door de gemeenschap en er wordt dan rechtgesproken als genoegdoening.
  
  

SEMAH

De SEMAH is een rituele ‘dans’ die specifiek is voor de Alevitische cultuur en geloof. De Semah wordt alleen tijdens de Cem ceremonie en bij uitzondering tijdens andere belangrijke gebeurtenissen uitgevoerd. Met de Semah symboliseren de Alevieten het ontstaan van het universum en maken zij hun liefde voor God en de Mens zichtbaar. De Semah kan daarom niet simpelweg ‘een dans’ worden genoemd. De Semah “dansers” maken uiterst geconcentreerd de voorgeschreven bewegingen en raken daarmee ‘in contact (trance) met de innerlijke ik. Iedere streek in Turkije kent zijn eigen Semah zonder dat men de behoefte heeft om die diversiteit tot een eenheid of “de enige echte Semah” terug te brengen. De “Semah van de Veertig Zielen”, wordt echter overal wel ongeveer op dezelfde manier uitgevoerd. Karakteristiek voor de Semah is dat het door mannen en vrouwen gezamenlijk wordt gebracht, dat in een cirkel tegen de klok in wordt bewogen en dat de “dansers” hun gezicht naar de Pir/Ana gekeerd houden.

DE TWAALF RITUELEN VAN DE CEM

Tijdens de Cem ceremonie worden er rituelen uitgevoerd door personen die daarvoor worden aangeduid of zich kandidaat stellen. De rituelen symboliseren de 12 verlichten. Het is niet zo dat alle beschreven rituelen moeten uitgevoerd worden. Naargelang de omstandigheden kunnen er sommige weggelaten worden. 

1. De Leider (Pir - Dede/Ana): de vertegenwoordiger van Z.H. Ali en Hacı Bektaş Veli (symbolisch). Hij/zij leidt en begeleidt de Cem ceremonie en zegent de aanwezigen.
2. De Gids (Rehber): hij/zij vertegenwoordigt İmam Hüseyin (symbolisch). Hij begeleidt diegene die tot de Alevietisme willen toetreden en of de WEG willen bewandelen. Hij is de rechterhand van de Pir (Dede)/Ana.
3. De Observator (Gözcü): hij/zij is de hulp van de gids. Hij zorgt dat alles goed en ordelijk verloopt.
4. De Lichtbrenger (Delilci): hij/zij zorgt dat de lichten (kaarsen) worden binnengebracht en aangestoken. Licht is het symbool voor de Rechtvaardige en de verlichte Mens.
5. De Aşık- Zakir (Dichter): zijn/haar taak is om liederen (met geloofsinhoud) te zingen en om de Semah te begeleiden.
6. De Rituele Reiniger (Süpürgeci/Farraş): hij/zij houden de CEM- plaats rein. Symbolische reiniging via rituelen en gebed.
7. De Logistieke Beheerder (Meydancı): hij/zij zorgt voor inrichting van de bezinningsplaats.
8. De Voedsel Beheerder (Lokmacɪ/Niyazcı): hij/zij zijn verantwoordelijk voor het voorbereiden en verdelen van het eten.
9. De Rituele Wasser (İbrikçi): hij/zij zorgt voor het water waarmee de deelnemers hun handen kunnen wassen en zich symbolisch reinigen.
10. De Bewaker (Kapıcı): hij/zij houdt de wacht bij de huizen van de Alevieten en bewaakt hij/zij de ingang van de Cem.
11. De Omroeper (Peyikçi): hij/zij zijn verantwoordelijk voor de uitnodigingen voor bijeenkomsten.
12. De Drank Verzorger (Sakkacı): hij/zij zorgt voor drank (water, melk e.d. ).

Soorten CEM

De Cem ceremonies kunnen verdeeld worden onder 3 hoofdingen:

1. De wekelijks gehouden Cem: elke donderdagavond (werd vroeger in de dorpen gehouden tegenwoordig gebeurt dat zeer zelden).
2. Jaarlijks gehouden Cem: Abdal Musa(Pir die leefde in de 14^de eeuw), De Cem ter ere van Hızır.
3. Gelofte aflegging en het Peter-Meterschaps Cem.(İkrar-Görgü Cemi)

Daarnaast kan nog naar aanleiding van andere gelegenheden een Cem ceremonie georganiseerd worden zoals:

1. Jongeren (adolescenten) Cem: bedoeld om jongeren te informeren en in te lichten over het Cem ceremonie.
2. Een rechtbank Cem: bedoeld om leden van de gemeenschap die een misdaad hebben gepleegd te berechten.
3. Herdenkings Cem: herdenken van een overleden dierbare.

Bovendien wordt elke bijeenkomst, gelegenheidsbijeenkomst of een samenzijn een bezinning genoemd. We noemen ons samenzijn, genieten van elkaars aanwezigheid en vervolmaking van het leven. Het zijn momenten die als heilig worden beschouwd. We hebben een cultuur van “Sohbet” letterlijk vertaald betekent het een babbeltje. De eigenlijke inhoudelijke betekenis (de Mana) is samen genieten van het leven, discussiëren en van elkaar leren.

Er zijn 5 rituele Cem ceremonies

1. De gewone Cem zoals hiervoor beschreven.
2. De Cem van Musahiplik – Bekrachtiging van Broederschapsbanden(instituut).
3. De Cem waarbij alleen mensen deelnemen die tot de Broederschapsinstituut zijn toegetreden. Eigenlijk alleen koppels.
4. De Cem van Moreel vervallen verklaring: is de ultieme straf voor personen, uitgesproken door de gemeenschap en de Pir(Dede)/Ana, als straf voor het plegen van zware feiten o.a. bedrog, moord, stelen.
5. De Cem ceremonie bij het overlijden.

Persoonlijke bezinning

Naast het Cem ritueel dat gemeenschappelijk wordt gehouden is er ook de persoonlijke bezinning.
Hiervoor zijn er geen regels vastgelegd. Iedereen vult het persoonlijk in.
Bijvoorbeeld sommigen gaan de tombe van een Heilige bezoeken, anderen brengen een offer aan een heilige, weer anderen hangen een stuk groene stof aan een boom, of branden een kaarsje bij een reliek